Hormon wzrostu hGH oraz insulino podobny czynnik wzrostu typu 1 (IGF-1)
Hormon wzrostu hGH jest jednym z ważniejszych hormonów anabolicznych. Jego właściwy poziom gwarantuje odpowiednią regenerację oraz zmiany anaboliczne na poziomie komórkowym. Często do oceny reakcji i adaptacji organizmu wykorzystuje się, jako markery stężenia różnych hormonów, w tym poziom hormonu wzrostu (hGH) [Schedel i wsp. 2000], którego zwiększona aktywność świadczy o nasilonych procesach anabolicznych.
Oprócz tego wykorzystuje się poziom testosteronu (T) oraz kortyzolu (C), które odzwierciedlają równowagą między procesami anabolicznymi i katabolicznymi tzw. wskaźnik stosunku T/C [Volek i wsp. 1997, Hoffman i wsp. 1999, Lehmann i wsp. 1997].
W związku z oddziaływaniem hormonu wzrostu (hGH) na metabolizm białkowy za pośrednictwem somatomedyny, czyli insulinopodobnego czynnika wzrostu-1 (IGF-1) często wykorzystuje się ten czynnik do oceny reakcji organizmu na trening. Należy również dodać, że liczne badania nad IGF-1 potwierdzają jego istotny wzrost w osoczu pod wpływem treningu siłowego o dużej intensywności, jak i długotrwałego treningu wytrzymałościowego [Deldicque i wsp. 2005, Ahtiainen i wsp. 2003, Raastad i wsp. 2003, Hansen i wsp. 2001].
Ponadto wykazano, że IGF-1 występuje w dwóch formach; pierwsza to L IGF-1, to forma wytwarzana w wątrobie i znajdująca się również w mięśniach w spoczynku, druga to MGF, tzw. mechaniczny czynnik wzrostu występujący wyłącznie w pracujących mięśniach, nieprzechodzący do krwiobiegu i działający lokalnie auto i parakrynnie. Czynnik ten istotnie wpływa na syntezę białek oraz działa ochronnie na włókna mięśniowe zabezpieczając przed apoptozą [Ahtiainen i wsp. 2003, Raastad i wsp. 2003, Hansen i wsp. 2001].