Każdy trening jest dla naszego organizmu bodźcem, czyli stymuluje do zmiany. Zmiana ta nazywana jest adaptacją i to dzięki niej uzyskujemy progresje treningową. Możemy więc powiedzieć, że organizm adaptuje się do bodźca poprzez “własną” modyfikację. Tak przedstawiając trening możemy posłużyć się schematem:
Schemat ten pokazuję podstawę właściwego rozumienia treningu, czyli traktowania go TYLKO jako bodźca. Jest to o tyle ważne, że na organizm możemy wpływać jedynie poprzez bodźce. Z tego względu cechy bodźca będą determinował kierunek zmian organizmu. Do najważniejszych cech bodźca zaliczamy:
- Adekwatność – czyli trening musi być adekwatny do celu. Inaczej mówiąc, jeśli chcemy rozwijać siłę, to trening musi treningiem siłowym.
- Odpowiednią siłę, czyli intensywność bodźca musi powodować reakcję – mówimy o bodźcu progowym, czyli jest to taka siła / intensywność, która powoduje reakcję. Bodziec stymulujący będzie bodźcem minimum o wartości progowej. W tym ujęciu siła odnosi się do intensywności.
- Odpowiednią długość, czyli czas trwania bodźca musi być właściwy, dający możliwość reakcji na niego. W tym ujęciu długość jest objętością bodźca / treningu.
- Powtarzalność, czyli wielokrotne powtórzenie podobnego / tego samego bodźca, aby mogła nastąpić trwała reakcja. Powtarzalność jest jedną z najważniejszych cech bodźca treningowego, która często w treningu jest niewłaściwie stosowana. Mianowicie zbyt częste zmiany w treningu utrudniają właściwą adaptację, czyli modyfikację organizmu.
Trening jako bodziec jest jedynym sposobem na uzyskanie kierunkowej zmiany organizmu. Dlatego właściwe sterowanie treningiem jest narzędziem do kierunkowej zmiany organizmu. W tym ujęciu każda metoda treningowa, to opis zmian, jakie powstaną pod wpływem bodźca opisanego tą metodą.
Kompensacja – to etap przejściowy między działaniem bodźca, a trwałą adaptacją. Organizm reaguje na bodziec, następnie kompensuje ten bodziec. Po wielokrotnym powtórzeniu schematu bodziec-reakcja-kompensacja uzyskać właściwą adaptację. W sporcie często zamiast kompensacji mówimy o superkompensacji, aby zaakcentować, że reakcja na dany bodziec jest z “nadmiarem” – ten właśnie nadmiar jest tą właściwą kompensacją.
Film jest ogólnym przełożeniem cech bodźca na trening z omówieniem kompensacji, superkompensacji oraz w efekcie adaptacji.
Zapraszam na film, pozdrawiam dr Jacek Świat